Biblioteki to instytucje gromadzące i udostępniające szerokiej grupie odbiorców księgozbiór. Jako instytucje kultury, biblioteki dostarczają każdemu rzetelnych informacji, oraz popularyzują czytelnictwo, wspierając narodowy wysiłek poniesiony na rzecz krzewienia nauki pisania i czytania.

Biblioteki na całym świecie są miejscami otwartymi, przyjaznymi i publicznymi. Jak wspomniała pracująca dla Biblioteki Narodowej Małgorzata Jezierska: w dokumencie określającym standardy pracy bibliotek – zapisano:

„Biblioteka publiczna jest organizacją ustanowioną dla wszystkich członków społeczności bez względu na rasę, narodowość, wiek, płeć, religie, język, stan zdrowia”. Te bezcenne miejsca obecnie dodatkowo muszą wychodzić naprzeciw nowym narzędziom technicznym. Tylko wykorzystując możliwości oferowane przez internet, biblioteki mają szansę przetrwać.

Książki, które powstały w czasie pandemii

Główny Urząd Statystyczny poinformował, że w Polsce wciąż zmniejsza się liczba bibliotek. Sytuacja ta negatywnie wpływa na poziom czytelnictwa. W raporcie opublikowanym przez GUS dotyczącym roku 2019 stwierdzono, że w Polsce funkcjonuje już tylko 7881 bibliotek, z czego ponad 5000 to filie biblioteczne. Tym samym w 2018 liczba punktów bibliotecznych zmniejszyła się o 0,55%. Liczba bibliotek zmniejsza się nie tylko w Polsce. Jak poinformował Guardian Newspaper w Wielkiej Brytanii:

„prawie 800 bibliotek zostało zamkniętych od 2010 roku, czyli jedna piąta bibliotecznych aktywów. Ze względu na tę sytuację wielu czołowych brytyjskich autorów, wystąpiło przeciwko zamykaniu bibliotek.

Biblioteki podczas Covid-19

Pandemia koronawirusa zmieniła świat. Ucierpiały na tym wszystkie gałęzie gospodarki i obszary Kultury.  Pośród miejsc czasowo zamykanych z powodu Covid-19 znalazły się biblioteki. Na chwilę obecną wiele krajów, w tym Polska, stopniowo przywraca dawne zasady. W celu zachowania ostrożności, na bieżąco są one aktualizowane. Biblioteka Narodowa przedstawiła rekomendacje dotyczące bezpieczeństwa epidemicznego w Bibliotekach. To zalecenia, które dla bezpieczeństwa czytelników i pracowników należy wdrażać wraz z obowiązującymi przepisami. Jedynie stosowanie ochrony indywidualnej wymiernie zmniejsza ryzyko zarażenia. Pracownicy BN apelują również o przestrzeganie podstawowych zasad. Pomiędzy nimi wymieniono: mycie rąk ciepłą wodą z mydłem przez co najmniej 30 sekund. Zasłanianie ust i nosa, czy zachowanie półtora metra odległości od innych.

Rynek książki ofiarą koronawirusa

Dla bibliotek rekomenduje się tryb pracy zdalnej. Ta forma do minimum ogranicza konieczność spotykania się z osobami z zewnątrz. Przy czym, od wypełniania zadań wymagających kontaktów z innymi, poleca się odsunięcie pracowników po 60 roku życia oraz przewlekle chorych. Jeżeli jest to możliwe, komunikowanie się powinno odbywać się poprzez e-maile, telefony, lub inne komunikatory. Nieprzewidywalność obecnej sytuacji zobowiązuje pracowników bibliotek do zapoznawania się z przedstawionymi i aktualizowanymi przez Główny Inspektorat Sanitarny i Ministerstwo Zdrowia informacjami. Biblioteka, w której stwierdza się zakażenie koronawirusem, musi wdrożyć procedury przedstawione przez GIS. Jak widać więc zasady, są szczegółowo określone.

Wypożyczanie książek i korzystanie z czytelni możliwe jest jedynie, gdy odwiedzający bibliotekę, przejdzie dezynfekcję. Musi również mieć zasłonięte usta i nos przez maseczkę lub przyłbicę. Zalecane jest także ustawienie przegrody np. z pleksiglasu, w punkcie kontaktu czytelnika z bibliotekarzem. Po przejęciu książek następuje odkażenie blatu, na którym leżały.

W celu spowolnienia rozprzestrzeniania się Covid-19 biblioteki są zachęcane do wdrażania strategii cyfrowych. W miarę możliwości rekomenduje się kontakt z czytelnikami przez internet, stronę www.biblioteki, media społecznościowe, i komunikatory. “Książka na telefon” to forma wypożyczania, z której mogą skorzystać osoby starsze, czy niepełnosprawne. Niestety, tej opcji nie oferują wszystkie punkty biblioteczne.

Kwarantanna dla książek

To kolejne proponowane przez Bibliotekę Narodową rozwiązanie. Zgodnie z nim książki zwracane przez czytelników, na 3 dni odkładane są do przeznaczonego na ten cel pudła, skrzyni, regału, czy siatki. Odnotowanie daty zwrotu, oznacza wyłączenie z obrotu księgozbioru na okres kwarantanny (3 dni). To istotne działania. Koronawirus na okładkach książek to realne zagrożenie. Oczywiście dotyczy to przede wszystkim lektur z okładkami wykonanymi z tworzywa sztucznego. Covid-19 przez krótki czas pozostaje na powierzchniach plastikowych. Na całe szczęście, chorobotwórczy wirus bardzo krótko utrzymuje się na papierowych obwolutach.

Pomimo ograniczeń epidemicznych biblioteki powinny dalej wypełniać swoje zadania. Jak wskazuje Biblioteka Narodowa:

“Jednym z długofalowych ryzyk jest zerwanie kontaktu biblioteki z czytelnikami oraz uznanie przez organizatorów małej przydatności biblioteki dla społeczności, dla której biblioteka została powołana“.

Jak wspierać lokalne biblioteki?

Pomimo reżimu sanitarnego duże biblioteki publiczne, a także mniejsze filie oferują sposoby na poszerzanie wiedzy i horyzontów myślowych. Proponowane do przeglądania materiały, umożliwiają uczenie się oraz rozwijanie umiejętności czytania i pisania.

Oczywiście współczesne biblioteki rozwijają się tak, by wyjść naprzeciw oczekiwaniom czytelników. W wielu miejscach oferowane są usługi cyfrowe, obejmujące między innymi: opowiadania online, książki audio i ebooki, gazety cyfrowe, kursy online, grupy czytelnicze, a nawet festiwale. Warto więc przeglądać ofertę bibliotek i korzystać z ich usług.

Zostań w domu, czytaj książki

“Wspieraj swoją bibliotekę “ to kampania, w której uczestniczy wiele placówek. Warto więc sprawdzić, na jakich zasadach odbywa się ona w Twojej miejscowości. Poszukaj polecanych książek oraz aktualnych informacji o wydarzeniach na stronie internetowej biblioteki. Możliwe, że pośród nich natrafisz na spotkanie autorskie online, wyzwania czytelnicze, opowiadania dla dzieci oraz wydarzenia dla niemowląt i małych dzieci. Warto zachęcać dzieci do osobistej lub internetowej wizyty w bibliotece. Atrakcją na pewno okaże się możliwość wypożyczenia pierwszych książek. Małe oraz starsze dzieci, nastolatkowie i dorośli na pewno będą zadowoleni.

Pozostaje sprawdzić, jakie atrakcje w najbliższym czasie oferuje Twoja biblioteka. Możesz również zamawiać książki w księgarni internetowej TylkoRelaks.pl – https://tylkorelaks.pl/47-ksiazki ponadto zajrzyj na stronę https://www.psychoskok.pl/ksiazki/ i sprawdź ofertę Wydawnictwa Psychoskok.